Χοντροί άντρες με φούστες

(ΧΑ+Φ) x ΝS = Είμαι αυτό που δημιουργώ.

Από την Τζωρτζίνα Κακουδάκη- θεατρολόγο

Sex, work, girls, men, god

Ο Νίκι Σίλβερ γεννήθηκε και μεγάλωσε πριν 45 χρόνια στη Φιλαδέλφεια σε μία εβραϊκή, μεσοαστική οικογένεια.

«Ήμουν πραγματικά χοντρός, τίποτα άλλο παρά χοντρός και ήμουν και ομοφυλόφιλος - ένας όχι και τόσο ευχάριστος συνδυασμός για έναν μαθητή γυμνασίου στη Φιλαδέλφεια»

Ο πατέρας του ήταν υπάλληλος σε τράπεζα. Η μητέρα του αντιπρόσωπος φαρμακευτικής εταιρείας. Επίσης εργαζόταν εθελοντικά σε τηλεφωνική γραμμή σωτηρίας.

«΄Οχι, όχι...οι γονείς μου δεν αναγνωρίζουν καθόλου τον εαυτό τους στους χαρακτήρες που πλάθω»

Έχει μία αδελφή. Ζει στην Φιλαδέλφεια με τον άντρα της που είναι από την Αρούμπα.

« Μου συμπαραστέκεται πολύ και μου είναι ευχάριστη. Νομίζω ότι της αρέσουν τα έργα μου, αλλά δεν είμαι και σίγουρος. Δεν μιλάει αγγλικά. Πιστεύω ότι βρήκε τον κόσμο πολύ περίπλοκο και πώς είναι καλύτερα να υποκρίνεσαι πώς δεν μιλάς αγγλικά, να περάσεις τη ζωή σου χειρονομώντας έντονα...»

Men’s Style, συνέντευξή στον Calem Crain, Δεκέμβριος 1995

Στα εντέκατά του γενέθλια ο πατέρας του τον άφησε να διαλέξει σε ποια παράσταση θα πάνε.

«Διάλεξα το Equus του Πήτερ Σάφερ, στη Νέα Υόρκη. Μου φάνηκε τέλειο. Ένα έργο όπου οι ηθοποιοί μιλούσαν στα κοινό. Ένα έργο που δεν διαδραματίζεται στο σαλόνι. Ένα έργο όπου οι άνθρωποι παίζανε τα άλογα. Και ο Πήτερ Φερθ να μαλακίζεται έως τελικής χύσεως στο τέλος της πρώτης πράξης! Ήταν χάρμα οφθαλμών. Ο πατέρας μου, βέβαια, δεν ενθουσιάστηκε και τόσο.»

Πριν τελειώσει ακόμα το σχολείο, πήγε στη Νέα Υόρκη και γράφτηκε στο New York University στο τμήμα «Πειραματικό Θέατρο». Ένας από τους δασκάλους του ήταν ο Charles Ludlam. Έγραψε πολλά έργα τα οποία σκηνοθετούσε ο ίδιος σε περιφερειακά θέατρα. Θαμώνας στο Studio 54, με παντελόνια βινίλια και τουνίκ, έβαφε τα μαλλιά του με απαίσια χρώματα και δεν έτρωγε σπαράγγια βιολογικής καλλιέργειας και κονσέρβες φασόλια όπως οι υπόλοιποι στην τάξη του. Βρισκόμαστε στη δεκαετία του ’70.

Φάε βράχους, φάε άμμο. Ορίστε! Φάε κραγιόν δεν είναι δηλητήριο.

ΧΑ+Φ

Παράλληλα ξεκίνησε δίαιτα με σαλάτα, χυμό λεμονιού και τσιγάρα και δούλευε για να ζήσει ως σερβιτόρος και πωλητής σε πολυτελή πολυκαταστήματα, όπως το Barney’s και το Macy’s.

«Κάθε καλλιτεχνική δουλειά είναι, κατά κάποιο τρόπο, αυτοβιογραφική.»

Όταν επιτέλους αδυνάτισε γδυνόταν όσο το δυνατόν περισσότερο.

«Όταν μελετούσαμε στη σχολή το Μακρύ Ταξίδι Μέρας μέσα στη Νύχτα, έκανα τις πρόβες για τον Jamie γυμνός και οι συμφοιτητές μου με ρωτούσαν «Γιατί ο Jamie γυμνός;». Εγώ τους έλεγα απλώς «Γιατί μόλις κατάφερα να χάσω 50 κιλά κι αισθάνομαι υπέροχα.»

Στην πραγματικότητα το μόνο που ήθελε να κάνει ήταν να γίνει «θεατράνθρωπος». Δεν τον ένοιαζε πώς θα το κατάφερνε αυτό- συγγραφέας, σκηνοθέτης, ηθοποιός, σκηνογράφος, ό,τι να’ ναι.

«Πάντα ήξερα ότι ήθελα να είμαι στο θέατρο, αλλά μέχρι τα 20, δεν ήξερα ότι θα το έκανα ως συγγραφέας. Ήξερα ότι δεν ήμουν κανένας σπουδαίος ηθοποιός. Έτσι, σκέφτηκα, το μόνο άτομο που πουλάει ως προιόν είναι ο συγγραφέας».

Έγραψε μερικά έργα αμέσως μετά το Πανεπιστήμιο.

«Τη νύχτα δούλευα το πρώτο μου έργο. Δεν θα σας πω τον τίτλο. Ήταν πολύ κακά, και το έργο και ο τίτλος».

Το δεύτερο ολοκληρωμένο του έργο ήταν το Bridal Hunt. Το είδε ένας θιασάρχης και μετά επέλεξε ένα άλλο έργο. Μετά ένας φίλος του πέθανε από AIDS. Τότε, ακόμα, δεν είχε καν δωθεί στην αρρώστια το όνομα.

Κανείς δεν ξέρει πόσο καιρό θα είμαστε εδώ, γιαυτό- σε παρακαλώ- προσπάθησε να είσαι φρόνιμος. ...Δεν καταλαβαίνεις πόσο τυχερός είσαι που είσαι ζωντανός; ΧΑ+Φ

Δεν έγραψε για δύο χρόνια. Και ξαφνικά, κάποιος σκηνοθέτης τον ρώτησε αν είχε κάποτε γράψει το Bridal Hunt και το ανέβασε με τον θίασό του : έξι 20άρηδες ηθοποιοί σε άδεια σκηνή.

«Η αμοιβή μου ήταν 300 δολάρια. Και να σας πω την αλήθεια, η δράση του έργου ήταν δράση 300 δολαρίων. Το έργο ήταν άθλιο. Δεν πάτησε ψυχή. Αλλά ο Ρόμπερτ Κόουλς, που διήφθηνε την Vortex Theater Company με ρώτησε αν θέλω να γράψω και άλλα έργα. Μου πρόσφερε χώρο, απόλυτη ελευθερία και πραγματική ενθάρρυνση (σπάνιο πράγμα εκείνον τον καιρό) και παντελώς καμία άλλη βοήθεια.»

Τα επόμενα 5-6 χρόνια ο Νίκι και οι φίλοι του- τα οικονομικά ανάγκαζαν το θίασο σε πολλές εκ των εν όντων επιλογές- όποτε το θέατρο δεν επινοικιαζόταν ανέβαζαν έργα του, συνήθως σε σκηνοθεσία του ιδίου- τα οικονομικά ανάγκαζαν το θίασο σε πολλές εκ των εν όντων επιλογές- συνήθως με χρόνο γραφής του έργου 4 εβδομάδες και πρόβες 4 εβδομάδες- τα οικονομικά ανάγκαζαν το θίασο σε πολλές εκ των εν όντων επιλογές-.

«Συνήθως είχαμε 18 με 20 θεατές και μάλιστα στην πρεμιέρα. Σε μία παράσταση είχαμε μόνο ένα θεατή. Τη μαμά του φροντιστή. Ούτε εγώ δεν είχα πάει. Δουλεύαμε τόσο σκληρά. Ήμασταν τόσο νέοι. Ήμουν τόσο αδύνατος.»

Μέσα στη σειρά αυτών των έργων γράφτηκε και το έργο Χοντροί άντρες με Φούστες το1988. Με έναν προϋπολογισμό 400 δολαρίων και τον Νίκι να βάφει με μαρμαρόσκονη τη σκηνή ένα ολόκληρο βράδυ για να συνδυάσει τα δύο σκηνικά του έργου: μία παραλία και ένα νοσοκομείο. Το έργο προτάθηκε για 3 βραβεία εκείνη τη χρονιά και δεν πήρε κανένα.

«Είναι απίστευτο να συνειδητοποιείς ότι αυτό το έργο, που δεν πήρε καμία κριτική, οι θεατές ήταν μετρημένοι στα δάκτυλα και απασχολούνταν με πολύ «γοητευτικά» θέματα όπως η αιμομιξία, ο βιασμός και ο κανιβαλισμός, είχε τέτοια πορεία. Ανέβηκε δύο χρόνια αργότερα στο θέατρο Mammoth στην Ουάσιγκτον D.C. και μετά παντού. Αλλά τα έργα είναι σαν τα παιδιά! Κοίτα πόσο μακριά έφτασε αυτό το παλαβιάρικο, παράξενο και ενοχλητικό παιδί.»

Την ίδια περίοδο γράφει το έργο Free Will and Wanton Lust. Είχε ενθουσιαστεί με το Vortex του Noel Coward και το έργο του ήταν ένα είδος «ανταπόκρισης». Το έργο κέρδισε το βραβείο Helen Hayes για το καλύτερο πρωτοεμφανιζόμενο θεατρικό έργο.

«Το Free Will είναι ένα παράξενο έργο, ακόμα και για μένα. Πειραματίζομαι πολύ με το δραματικό στυλ, ποτέ όμως δεν έχω ως στόχο μνα είναι παράξενο το έργο. Απλά χρησιμοποιώ ό,τι εργαλεία έχω για να διηγηθώ μία ιστορία.»

AMY: Είμαστε μόνοι. Εντελώς μόνοι. Όλη την ώρα. Είναι η φύση μας. Είμαστε μόνοι και φοβισμένοι και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για αυτό παρά να εκμεταλλευτούμε την ύπαρξή μας και να το ξεχάσουμε. Μπορούμε να βάλουμε κάποιον στο κρεβάτι μας και να προσποιηθούμε ότι τον αγαπάμε. Ή να μην ασχοληθούμε καν. Μπορούμε να τον σφίξουμε πάνω μας, να αισθανθούμε το δέρμα του πάνω στο δικό μας, να τον μυρίσουμε και να τον γευτούμε, και για κανένα δύο λεπτά, μπορούμε να ξεχάσουμε ότι είμαστε, και πριν και μετά, μόνοι.

PHILIP: Δεν μπορώ.

AMY: Προσπάθησε.

Free Will and Wanton Lust

Ο Νίκι αργότερα κουράστηκε. Κουράστηκε να μην πληρώνεται, να δουλεύει τόσο σκληρά: 50 ώρες την εβδομάδα το πρωί, πρόβες και συγγραφή κάθε βράδυ. Το επόμενό του έργο αποφάσισε να το στείλει «έξω» από την ομάδα του, να αλλάξει λίγο τα προσωπικά του δεδομένα. Και, παραδόξως, πολλά θέατρα ενδιαφέρθηκαν για το έργο. Μέσα σε αυτούς και ο Doug Aibel από το Vineyard Theatre. Πριν γνωριστούν μίλησαν στο τηλέφωνο.

«Κοίτα, για να είμαι ειλικρινής, έχω βαρεθεί να κάθομαι να ακούω από σκηνοθέτες γιατί μιλάει το έργο μου. Λοιπόν, γιατί να μην σου πω εγώ γιατί μιλάει το έργο μου; Και μετά μου λες και εσύ τη γνώμη σου.»

Οι Πτεροδάκτυλοι ανέβηκαν από το θίασο του Doug Aibel και είχαν τεράστια επιτυχία, πολλά βραβεία και διθυραμβικές κριτικές.

«Η ικανότητα να γελάμε με τον παράλογο τρόπο που τα ανθρώπινα πλάσματα προκαλούν πόνο ο ένας στον άλλο είναι ευλογία.»

Austin Chronicle για το έργο Οι Πτεροδάκτυλοι.

Θέμα του έργου : η άρνηση. Σε όλες τις μορφές που την συναντάμε.

«Ζούμε σε μία περίοδο όπου, εξαιτίας του AIDS, το τίμημα της άρνησης είναι τεράστιο. Αυτή η επιδημία υπάρχει γιατί δεν θελήσαμε να την αντιμετωπίσουμε. Επειδή στον πολιτισμό μας θεωρήσαμε τον πληθυσμό που πεθαίνει ως αναλώσιμο υλικό.»

ΕΜΜΑ: Είχα μία ανάμνηση. Δε νομίζω ότι το είδα σε κάποια ταινία ή σε φωτογραφία. Νομίζω ότι το θυμάμαι. Ναι. Ήταν τα γενέθλιά μου. Είμαι εφτά ή οκτώ χρονών και είναι καθημερινή, οπότε πρέπει να πάω σχολείο. Αλλά, οι συμμαθητές μου ετοιμάζουν για μένα μία κάρτα γενεθλίων και γιαυτό τους περιμένω στην καφετέρια του σχολείου και παίρνω ένα γλυκό. Σβήνω τα κεριά μου και εύχομαι να ήμουν κάποια άλλη. Εύχομαι να ζούσα σε μία φάρμα. Εύχομαι να ήμουν η Πίπη η Φακιδομύτη.

Οι Πτεροδάκτυλοι.

Το επόμενο έργο του, Τhe Food Chain, ανέβηκε στο θέατρο Μammoth και αργότερα στη Νέα Υόρκη σε σκηνοθεσία του Bob Falls. H καταξίωση του Νίκι Σίλβερ είναι πλέον δεδομένη. Είναι 1995. Το έργο του αντανακλά τις ψυχώσεις των ανθρώπων.

«Αλάνθαστο. Μία από τις πιο αστείες παραστάσεις που «εισέβαλαν» στη Νέα Υόρκη εδώ και χρόνια.»

ΝΥ Post για το Τhe Food Chain.

OTTO: Θα με αγαπούσες ξανά αν ζύγιζα 70 κιλά; Θα με αγαπούσες αν ζύγιζα 50 κιλά; Θα με αγαπούσες αν έμοιαζα σαν αυτά τα ζωντανά πτώματα στις φωτογραφίες από την απελευθέρωση του Άουσβιτς;

SERGE: Δεν μπορώ να πω ότι θα σε αγαπούσα. Μπορεί όμως να σε προτιμούσα.

The Food Chain.

Για το επόμενο έργο του Raised in Captivity η NY Times έγραψε «ένας λόγος για να γιορτάζουμε». Το έργο, μετά την κριτική αυτή, ήταν soldout για όλη τη σαιζόν. Το θέμα: αποξένωση, τιμωρία, μεταμέλεια.

«O Σίλβερ ενδιαφέρεται για το αν οι άνθρωποι γεννιούνται κακοί ή αν μαθαίνουν να είναι κακοί. Αν αγαπάς ένα διαβολικό ον καθιστά και εσένα διαβολικό; Μιλάμε δηλαδή για πολύ σοβαρά πράγματα εδώ.»

Ο σκηνοθέτης Β. Brittain για το Raised in Captivity στο The Arizona Republic, 1999

Η λίστα αυτού του υπερ-παραγωγικού πληθωρικού καλλιτέχνη συνεχίζεται όπως και οι εκατοντάδες κριτικές και νέες παραγωγές των έργων του.

«Τα έργα του Σίλβερ αναμιγνύουν βίαιη τραγωδία και βίαιη σάτιρα. Η μία σκηνή σου ραγίζει την καρδιά και η επόμενη σε κάνει να γελάς τόσο δυνατά που νομίζεις ότι θα χάσεις τα δόντια σου από το γέλιο.»

Men’s Style, συνέντευξή στον Calem Crain, Δεκέμβριος 1995

Ανάμεσα στους τίτλους του: Fit to be Tied, My marriage to Ernest Hemingway, The Maiden’s prayer, The Eros Trilogy (Claire, Philip, Roger and Miriam), The Altruists. Στην Ελλάδα έχουν ανέβει 2 φορές Οι Χοντροί Άντρες με Φούστες, Οι Πτεροδάκτυλοι, Αnorexia Nervosa (ο ελληνικός τίτλος του Food Chain).

Ο Σίλβερ έχει το σπάνιο χάρισμα να δημιουργεί δραματικές στιγμές που πάλλονται από αστραφτερό χιούμορ και ζοφερή απόγνωση.

NY Times για το έργο Fit to be tied.

«Ο Σίλβερ είναι ο εγγονός του Ο’ Νeil, ο ανιψιός του Williams, ο γιος του Νeil Simon και ο μικρός αδελφός του Tony Kushner- απ’ όλα του τα πρότυπα ξέθαψε και αντέγραψε θέματα και πρόσωπα΄. O Silver κλέβει έξυπνα. Και δεν θα το διέψευδε ποτέ. Το πρόβλημά του: είναι ένας τέλειος χειροτέχνης διαλόγων και επινοητής φράσεων, αλλά κάτω από όλα αυτά μοιάζει σα να τρέχει στο κομπιούτερ ένα ελεύθερα κινούμενο πρόγραμμα Silver χωρίς το απαιτούμενο πάντα βάθος».

Michael Merschmeier, Theatre Heute, April 1996

Και έτσι, μετά από την αφήγηση μιας τόσο δύσκολης και πολυτάραχης ζωής μπορεί να σας φανεί ο Νίκι πολύ γλυκός και γεμάτος ευγνωμοσύνη για το πώς τον αντάμειψε τελικά η ζωή.

« Αν με γνωρίσετε στα αλήθεια δεν θα δείτε τίποτα από όλα αυτά. Το πιο πιθανό είναι να με τσακώσετε να λέω φοβερά κουτσομπολιά για ανθρώπους που μισώ- και πιστέψτε με η λίστα είναι τεράστια και συνεχώς μεγαλώνει. Για αυτό τηλεφωνήστε μου ή στριμώξτε με σε κάποιο πάρτι για να σας ξεφουρνίσω ποιός μου έκανε πουστιές, ποιός είναι αδίστακτος, ποιος είναι ατάλαντος, ποιος είναι κάφρος, με ποιόν κοιμήθηκα για να δημοσιευτούν τα έργα μου ή ποιός κοιμήθηκε μαζί μου για πάρει κανά ρόλο (για να είμαι ειλικρινής κανένας δεν έχει κοιμηθεί μαζί μου για να πάρει ρόλο, αλλά σας βάζω την ιδέα εδώ και τώρα). Έτσι και αλλιώς αισθάνομαι πολύ τυχερός και ευγνώμων. Είναι σπάνιο να μπορείς να ζεις κάνοντας αυτό που θέλεις. Έτσι και αλλιώς, το μόνο που ήθελα ποτέ είναι «μία ζωή στο θέατρο».

Τζωρτζίνα Κακουδάκη

Με αφορμή την παράσταση Νίκι Σίλβερ, Χονροί άντρες με φούστες, Τεχνοχώρος, 2003, σκηνοθεσία Γιάννης Ξηντάρας, Ομάδα Theaterdal

Αυτή η μικρή δραματοποιημένη εργοβιογραφία συντάχθηκε, χαριτολογήθηκε, λογοκρίθηκε και παραχαράχθηκε με την πολύτιμη βοήθεια των παρακάτω πηγών: Nicky Silver, Etiquette and Vitriol, The food chain and other plays, Theatre Communications Group, 1996, ΝΥ● Θέατρο του Νότου, Χοντροί άντρες με φούστες, Θεατρική περίοδος 1999-2000 ● Η μετάφραση των αποσπασμάτων από το έργο, που αναφέρεται ως ΧΑ+Φ είναι από την έκδοση Νίκι Σίλβερ, Χοντροί άντρες με φούστες, μτφ. Χριστίνα Μπάμπου- Παγκουρέλη, Εκδόσεις Λαβύρινθος, 1999, Αθήνα● Οι υπόλοιπες μεταφράσεις έγιναν από εμένα. ● Οι πηγές από το διαδίκτυο που χρησιμοποιήθηκαν προέρχονται από τον δικτυακό τόπο www.google.com καθώς και www.yahoo.com με κωδικό πρόσβασης Nicky Silver.